Monitoring wizyjny to najbardziej rozpowszechniony element systemu dozorowego, który odpowiada nie tylko za zwiększenie poziomu bezpieczeństwa, ale również pomaga w organizacji ruchu drogowego oraz usprawnia obsługę różnych elementów infrastruktury. Ogromna wszechstronność monitoringu sprawiła, że kamery znajdują się obecnie praktycznie wszędzie, co również rodzi pytania o granice prywatności. Gdzie możemy spotkać monitoring i jakie są prawne ograniczenia tego systemu?
Monitoring wizyjny zastosowanie – jakie funkcje spełniają kamery?
W przestrzeni publicznej monitoring odpowiada w pierwszej kolejności za dozór ulic, chodników, placów zabaw, parków oraz podobnych lokacji. Obecność kamer pozwala na szybką identyfikację i śledzenie sprawców przestępstw, także pomaga w zorganizowaniu skutecznego przeciwdziałania ze strony służb mundurowych. Monitoring umożliwia szybką wymianę informacji, co jest nieocenione podczas wypadków, prac remontowych lub prowadzenia obserwacji ruchu drogowego.
Monitoring w sklepach oraz centrach handlowych ma w pierwszej kolejności zmniejszyć ryzyko kradzieży. Warto zwrócić uwagę, że rozłożenie kamer powinno zapewnić maksymalne pokrycie obiektu, przy jednoczesnym zachowaniu stosownej dyskrecji, na przykład w przymierzalniach sklepów odzieżowych.
Obecność kamer w placówkach oświaty jest jednym z wymogów, które musi spełnić obiekt, aby zapewnić odpowiedni poziom bezpieczeństwa uczniom oraz studentom. W tym wypadku monitoring ma za zadanie uniemożliwić wstęp osób niepowołanych na teren budynku, a także zapewnić dozór dzieci w czasie przerw oraz zajęć na świeżym powietrzu.
W przypadku szpitali oraz obiektów o charakterze medycznym monitoring pełni podwójną funkcję. Zapewnia on bezpieczeństwo personelowi oraz pacjentom przed potencjalnym włamaniem, które może mieć na celu kradzież drogiego sprzętu szpitalnego lub leków. Kamery pomagają również w dozorowaniu obiektu, co ma szczególne znaczenie podczas opieki nad wracającymi do zdrowia pacjentami. Specyfika placówek medycznych sprawia, że monitoring może być stosowany jedynie w przestrzeniach ogólnodostępnych. Mając na uwadze poszanowanie intymności pacjentów – zarówno w czasie operacji, jak i rekonwalescencji – kamery nie są montowane w salach zabiegowych oraz miejscach, gdzie stale przebywają chorzy. Wyjątkami od tego prawa są oddziały dziecięce, psychiatryczne oraz anestezjologiczne.
W domach oraz mieszkaniach monitoring ma za zadanie zapewnić bezpieczeństwo przed włamaniem i praktycznie zawsze jest połączony z systemem alarmowym, który automatycznie informuje odpowiednie służby o próbie wtargnięcia. Złodzieje zazwyczaj obserwują wybrany dom przez kilka tygodni, chcąc poznać rozkład dnia mieszkańców. W takiej sytuacji system monitoringu stanowi jednocześnie skuteczny środek odstraszający, jak i pierwszą linię obrony przed włamywaczami.
Monitoring w miejscu pracy spełnia te same funkcje, co w przypadku wyżej wymienionych kategorii – zapewnia bezpieczeństwo oraz ogranicza ryzyko kradzieży – ale również umożliwia kontrolowanie pracowników podczas wykonywania obowiązków. Jednocześnie daje to motywację do pilniejszego wykonywania zadań i samokontroli ze strony personelu, ale świadomość stałego dozoru może również negatywnie wpływać na swobodę oraz atmosferę w miejscu pracy.
Monitoring wizyjny a RODO – gdzie kamery nie mogą nas śledzić?
Wprowadzenie przepisów RODO jednoznacznie określiło stosunek do monitoringu w miejscach pracy oraz przestrzeni publicznej. Dozór za pomocą kamer może się odbywać w tylko tam, gdzie zachodzi realna potrzeba zapewnienia bezpieczeństwa oraz ochrony mienia administratora (strony zlecającej montaż monitoringu). Działanie z przesłanki uzasadnionego interesu jest możliwe jedynie w sytuacji, w której prawa osób monitorowanych nie przeważają nad przesłankami administratora. Na przykład, zastosowanie monitoringu w szatni lub przebieralni jest nielegalne, gdyż użytkownicy tego miejsca mają prawo do intymności, a środki dozoru są niewspółmierne do przesłanki ochrony mienia.
RODO oraz kodeks pracy dopuszczają monitoring w następujących sytuacjach:
- Kiedy dozór jest niezbędnym środkiem ochrony bezpieczeństwa pracownikom lub użytkownikom przestrzeni.
- Kiedy dozór jest niezbędnym środkiem ochrony mienia oraz kontroli pracy.
- Kiedy dozór jest niezbędnym środkiem ochrony informacji, których ujawnienie mogłoby narazić administratora na szkodę.
Monitoringu nie można montować w pomieszczeniach sanitarnych, szatniach, przebieralniach, stołówkach czy palarniach. Wyjątkiem od tej reguły są wymienione powyżej trzy czynniki, jednakże nawet wtedy należy zagwarantować, że środki nadzoru nie naruszą godności i dóbr osobistych przebywających w danym pomieszczeniu ludzi.